Artikelen, video’s, nieuwsberichten, talkshows – we worden overspoeld met informatie. Maar al die informatie maakt ons niet per se wijzer, ziet de Vlaamse filosoof Ignaas Devisch. Een stukje uit Filosofie Magazine.
We leven volgens hem in een ‘informatie-epidemie’. ‘Er komt de hele tijd een enorme bulk aan info op ons af,’ zegt hij. (…) ‘Wanneer je dat allemaal probeert op te nemen, raak je totaal overweldigd.’ (…)
In zijn nieuwe boek We informeren ons kapot houdt Devisch, hoogleraar medische filosofie en ethiek aan de Universiteit Gent, een pleidooi voor ‘weloverwogen onwetendheid’: de kunst om informatie te negeren, om dingen niet te willen weten.
Devisch: ‘Meer informatie betekent niet per definitie dat we beter geïnformeerd zijn. Als je veel informatie binnenkrijgt, word je overprikkeld, kom je er niet meer doorheen en durf je niemand meer te geloven. Het is alsof je elke dag een zevengangendiner voor je neus hebt, steeds dikker wordt en je afvraagt: hoe raak ik hier doorheen? Niet door nog meer te eten, maar door iets anders te doen – door van tafel te gaan.’
Moeten we dan eigenlijk dommer worden?
‘Nee, het gaat erom met minder informatie slimmer te worden. We kunnen het gevoel hebben dat we achterlopen als we informatie negeren, maar het is juist omgekeerd: door bepaalde informatie links te laten liggen, ga je met meer inzicht naar huis. (…)
Nieuwe mondigheid
Volgens Devisch is het nodig om een nieuw soort mondigheid te ontwikkelen, waarbij we niet alleen kritisch zijn op anderen, maar ook op onze eigen kritiek. We moeten ons eigen wantrouwen wantrouwen, zegt Devisch. ‘Toen ik laatst op X een nieuwsbericht deelde, reageerde iemand met: “En jij gelooft dat zomaar?” Onze kritische houding is verworden tot de overtuiging dat ik mondiger word door niets of niemand meer te geloven. Maar zou het niet heel vreemd zijn dat niemand het bij het juiste eind heeft, dat de hele wereld aan het sukkelen is, terwijl jouw wantrouwen alles en iedereen onfeilbaar is?’
Bron: Ignaas Devisch: ‘We hebben meer informatie dan ooit maar zijn niet beter geïnformeerd’, door Thomas Velvis in: Filosofie Magazine 26 november 2024.
