“Mensen nemen heel veel zaken voor vanzelfsprekend aan. Daardoor is er geen ruimte meer voor dingen die fout kunnen gaan”, zegt zakenman Rhandy Macnack, de man van Annemarie van Gaal, in HP/DeTijd.
‘Er is geen tolerantie meer voor misstanden. De toeslagenaffaire is natuurlijk hartstikke fout gegaan, maar dat zijn 20.000 toeslagen op 7 miljoen toeslagen. Natuurlijk moet je de mensen bij wie het fout is gegaan compenseren. Maar als ik erover lees, lijkt het soms wel alsof het misdaden tegen de menselijkheid zijn.’
Fouten of misdaden
‘Er is geen enkel besef meer van de bevoorrechte positie waarin we zitten. Vroeger waren er niet of nauwelijks uitkeringen. Maar we kunnen zaken niet meer in perspectief plaatsen en blazen elke fout meteen op tot een misdaad. Het kabinet moest erom vallen, terwijl ik dan denk: men vergeet dat voor die andere 99,5 procent de toeslagen wel goed lopen. En dat er andere problemen zijn in het land, zoals het klimaat. Maar nee nee nee, het kabinet moet vallen. En laat die andere problemen allemaal maar gaan! Alles moet perfect zijn, omdat men gewend is dat het perfect gaat.’
Toeslagenaffaire
Macnack: ‘Ik vond het schandalig dat zo’n staatssecretaris dan zijn eigen dienst gaat aanklagen vanwege de toeslagenaffaire. Dat zijn gewone mensen die ook heel hard werken. De context wordt volledig buiten beschouwing gelaten. Na de Bulgarenfraude klonk de luide roep dat mensen veel harder moesten worden aangepakt. Nota bene Pieter Omtzigt stond na de Bulgarenfraude in debatten als eerste in de rij om schande te roepen toen bleek dat met name veel Bulgaren wel heel gemakkelijk onterecht een toeslag konden krijgen. (…) En dezelfde Omtzigt loopt nu tekeer te gaan tegen het beleid dat voortvloeide uit zijn eigen wensen toentertijd.’
Boetedoening
‘Dus ik ben wat minder anti-overheid dan de meeste mensen. Als ik de kranten lees, kan ik me eraan ergeren hoe makkelijk er steeds een schuldige wordt gezocht. Natuurlijk moet er aandacht zijn voor dingen die fout gaan, en die moeten eerlijk worden toegegeven, maar die voortdurende Barbertje-moet-hangen-achtige reacties vind ik een beetje over de top. Er heerst tegenwoordig een onbevredigbare drang naar boetedoening. Er móet een schuldige gevonden worden, er móet boete worden gedaan. Ik vind het echt buitenproportioneel, zoals dat er tegenwoordig aan toe gaat.’
Waar komt die behoefte tot boetedoening vandaan, denk je?
Macnack: “Het gaat te goed. We moeten nu zelfs boetedoen voor het verleden, want jongens, er is toen zoveel misgegaan. We slaan daar wel in door. Ik vind dat de historische context vaker mag worden meegenomen.”
Nathalie Huigsloot, ‘Er is geen enkel besef meer van de bevoorrechte positie waarin we zitten’, in: HP/DeTijd 27 september 2021
